هستی شناسی در مکتب قرآن

قرآن دفتر هستی نظری است که به هستی واقعی میپردازد. هدف آن است تا بدانیم در این دفتر چه خوراکهایی برای ذهن ما تهیه شده که تاکنون از آن غافل بواه ایم.

هستی شناسی در مکتب قرآن

قرآن دفتر هستی نظری است که به هستی واقعی میپردازد. هدف آن است تا بدانیم در این دفتر چه خوراکهایی برای ذهن ما تهیه شده که تاکنون از آن غافل بواه ایم.

دستگاه آفرینش خداوندگاری

دستگاه آفرینش خداوندگاری

احمد شمَّاع زاده


ـ خداوندگار ما بوده و همیشه‌ خواهدبود. تدبیرکننده کارها هموست که آفریش را از خود و برای خود و با آشکارسازی ذرّه و بیرون آوردن ذرّه‌ها از ذرّه آغازین و ذره‌ها از ذره ها آغازکرده‌است.


ـ او زنده بوده، و آغارگر زندگانی هموست. او آب را آفرید و آن را مایه زندگانی ساخت.


ـ هر زنده‌ای که به سوی او رود، زنده می‌ماند و هرانچه که از او دور شود، رو به سوی ‌نابودی دارد.


ـ همه چیز را هماهنگ (متقارن) آفریده جز زندگانی را؛ تا بگوید آن سوی دیگر زندگانی خود من هستم. بدین‌گونه باز هم زندگانی هماهنگ است؛ زیرا یک سوی زندگانی خداوند، و سوی دیگر آن آفریدگان اویند.


- همه چیز را ‹جفت› آفریده تا بگوید ‹تک› و تنها و یگانه من هستم و بس. من نماینده یگانگی‌ام و آفریدگانم نماینده چندگانگی و چندگونگی؛ زیرا از جفت‌هاست که چندگونگی برمی‌آید.


ـ پروردگار ما در روند آفرینش خویش، در آغاز، مایه هرچیزی را آفریده؛ سپس آفریده را سامان بخشیده و بیاراسته؛ سپس انداره‌های آفریده را در نهاد آن گذارده؛ سپس راه‌ و روش بالندگی را به او آموخته؛ و او را به راستی و درستی رهنمون شده است؛ تا او به اوج توان خویش برسد. پس از این پنج مرحله، کم‌کمک او را از اوج به سوی فنا می‌برد تا هرچه جز اوست، پاینده نماند.


ـ او روشنایی کیهان است. او روشنایی‌بخش آفریدگان نیست؛ بلکه روشنایی آنهاست. یعنی بی نور او؛ همه آفریدگان تنها کالبدهایی تاریک بوده‌اند و نادیدنی؛ و این نور خداوندی بوده که به آنها زیور آشکارشدن را بخشیده است. تاریکی را نیز آفریده، تا ارزش روشنایی آشکار شود.


ـ مادّه را که آفرید، ‹پاد› آن را نیز بیافرید تا به هنگامه نیاز، یکدیگر را ناکارامد سازند و از چیرگی مادّه بر کیهان پیشگیری شود.


ـ مادّه و انرژی را نسبت به یکدیگر دگرگون‌پذیر ساخته تا روند کار آفرینش بسامان شود.

ـ چهار نیرو را بر کیهان چیرگی بخشیده تا کار آن را سازمند کنند و از آشفتگی در کیهان جلوگیر شوند.


ـ همه آفرینش رو به سوی او دارد و اوست نگاهبان و نگاهدار آفریدگان.


ـ هرآنچه را که از آفرینش او به چشم ما می‌آید، گنجینه‌اش نزد اوست و تنها به اندازه توان خود نسبت به آفریدگانش آگاهی داریم.


ـ هر چیزی را که آفریده، اندازه های آن را نیز نگاه‌ داشته تا به ما بفهماند از اندازه هیچ چیز درنگذریم و قدر هر چیزی را بدانیم.


ـ در دستگاه آفرینش خداوندی همه چیز استوار و پابرجا آفریده شده،‌ و کجی و کجروی در آن راه ندارد. آفرینش هرچیزی را نیز نیکوگردانید.


ـ آمار همه آفریدگان را در کتاب خویش دارد و هیچ چیز از چشم بسیار بینای او دور نمی‌ماند.


ـ همه آفریدگان، چه زنده و چه بیجان، به آفرینش او آگاهی دارند و تسبیح‌گوی اویند. این آگاهی و نیز بیان این آگاهی را نیز خود او در نهاد آفریدگان نهاده است.


ـ او سرچشمه هستی است و همه آفریدگان به او پیوند خورده‌اند. از همین روی به همه چیز آگاه، و بر هر چیز تواناست.

نگارش: بهمن 1385

ویرایش: شهریور1401

احمد شماع‌زاده