روش شناخت علمی

روش شناخت علمی

ویرایش و آماده سازی:

احمد شمّاع زاده

نظر جالب و مبتنی بر معیارهای علمی یکی از کاربران، بر متن مناظره من و کیمیایی در برنامه تابوی رادیو فردا، در اثبات بودونبود «جن»

کارل پوپر

۲۵ ۰۹ ۱۳۹۶ ۱۳:۵۰

از نظر روش شناسی علمی که بر پایه اثبات گرایی جدید باشد، ما نمیتوانیم در باره چرایی وجود یا نبود پدیده ها بحث کنیم؛ بلکه میتوانیم مدلهایی ریاضی پیشنهاد کنیم که بتوانند پدیده مورد نظر ما را توصیف کنند و این توصیف صوری خواهد بود.

مساله دیگر موضوع شناختی علم و ویژگیهای این‌گونه موضوعهاست که میتوان آنها را در ردیف موضوعات شناخت علمی قرار داد. یک موضوع یا پدیده ای که دانش مبتنی بر اثبات گرایی جدید بتواند آنرا مورد بررسی و مطالعه قراردهد، باید این ویژگیها را داشته باشد:

1- قابل اندازه گیری باشد. یعنی بشود مدل ریاضی برای اندازه گیری ابعاد احتمالی آن طراحی یا پیشبینی کرد.

2- آزمایش پذیر باشد. یعنی افراد مختلف در مکانها و زمانهای مختلف بتوانند آن موضوع یا پدیده را بیازمایند.

3- تکرار پذیر باشد. یعنی هم از نظر خود پدیده و هم از نظر آزمایش کنندگان بتوان به تکرار دلخواه، پدیده را مورد بررسی و آزمایش قرارداد.

4 - بتوان در دستگاه آگزیوماتیک آن را بیان کرد.

بحث پیرامون پدیده هایی همچن روح، خدا، جن، و به گونه‌ای کلی تر، موضوعهایی که خارج از احساس حسهای پنجگانه ما هستند، تا زمانی که نتوان مدلی برای بررسی آنها در دستگاه آگزیوماتیک اثباتی جدید طراحی کرد و نشانه هایی تجربی برای تایید آگزیومها و تئورومها آورد، نمیتوان آن‌ها را وارد حیطه شناخت علمی کرد.

بدین ترتیب بحث پیرامون وجود یا نبود جن به دلیل اینکه نمیتواند یک یا چند مکورد از این ویژگیها را داشته باشد، در حیطه مطالعات علم اثباتی جدید نیست و آقای دکتر کیمیایی از نظر روشی نخواهند توانست ادعاهای خود را تبیین کند.

کسانی که مایلند نقد مرا بر آن برنامه رادیویی ببینند، میتوانند به نشانی زیر بازگشت کنند:

• داستان یک فریب، و تابوی رادیوفردا: https://www.academia.edu/35498830