هستی شناسی در مکتب قرآن

قرآن دفتر هستی نظری است که به هستی واقعی میپردازد. هدف آن است تا بدانیم در این دفتر چه خوراکهایی برای ذهن ما تهیه شده که تاکنون از آن غافل بواه ایم.

هستی شناسی در مکتب قرآن

مقتدرترین و مظلوم ترین!

مقتدرترین و مظلوم ترین!

هنگامی که ویدئویی را از یک وبسایت علمی تماشا می‌کردم که به حس شنوایی حیوانات می‌پرداخت؛ و واکنش انواع حیوانات را هنگامی که صدایی را می‌شنیدند، به تصویر کشیده بود، ناخودآگاه اشک در چشمانم حلقه زد. به یاد خدا افتادم؛ آری خدا! آفریدگار هستی! آفریننده زیباییهای این جهان و دیگر جهانها! آفریننده همه گونه حیوانات که اگر خوب بنگری حتّا حیوانات وحشی بسیار زیبا هستد.

همه هستی و بویژه کهکشانها همواره موسیقی دلنواز و زیبایی را می نوازند؛ که تنها گاهی، برخی از کیهانشناسان آن نواها را ثبت و ضبط کرده اند. پرندگان را نگاه کنید چقدر زیبا هستند. گنجشکها را نگاه کنید. به ورجه وورجه کردنشان و جیک جیکهایشان دقت کنید. جقدر زیباست این نواهای دلنوازشان! چقدر انسان را به زندگی امیدوار می‌کنند!

آری! خداوند این همه آفریدگان گوناگون را آفریده که ما تنها بخش کوچکی از آن‌ها را می‌بینیم و از دیگر آفریدگان آگاهی ندارم. ویدئوی ماهی مهندس را به یاد می آورید که برای جفتش چه سازه زیبابی را در صدها متر زیر آب طرّاحی، برنامه‌ریزی و اجرا کرد؟! ویدئوی آن پرنده را به یاد می آورید که یک برگ کاغذ رنگی را با نوکش می‌برید تا آزینی شود برای بلندتر شدن دمش و جلوه گری بیشتری برای جفتش؟

آری همه این آفریدگان و این زیباییها را خداوند زیبا که زیبایی را دوست می‌دارد و زیباشناسی و زیبادوستی را از وجود خودش در وجود همه آفریدگانش به ودیعه گذارده است، آفریده است!

در آغاز مدلی مدرن برای کیهان (A Modern Model for the Universe) آورده‌ام:

In the name of:

Who started the creation by releasing only a particle of His exist hight.

And because He is full of love, He created all creatures on the base of love. And because He is the most beautiful, He created the beauty and deposited the beauty in every of His creatures. He loves all.

خداوند کریم کرامتش نهایت ندارد؛ و به همین دلیل همه چیز به آفریدگانش عطا کرده، بویژه به انسانها! ولی اکثر انسان‌ها به قول خودش، سپاسگزار نیستند؛ و به جای سپاسگزاری از نعمتهای او، باز هم او را ناسپاسی و قدرناشناسی می‌کنند!

آری در این افکار غوطه می‌خوردم که به این نکته پی بردم:

خداوند چقدر مظلوم است؛ چقدر ستمدیده است؛ تا چه اندازه متحمّل ستم شده؛ و چقدر بردبار است خداوندی که خود را حلیم یعنی بسیار بردبار لقب داده و اکنون معنای حلیم را فهمیدم.

پس تصور مکنید ستم تنها بهره بینوایان می‌شود؛ و به درگاه او شکایت مبرید که چرا تا این اندازه به ستمکاران فرصت می‌دهد. در بسیاری موارد، ستم ستمکاران، نااهلان و نادانان، دامن پاکترین؛ شریفترین، و بهترین انسان‌ها را گرفته است؛ ولی کمتر کسی به این موضوع اندیشیده که خداوند ستمدیده ترین است. آری خداوند ستمدیده ترین است!

این را هم بدانید که بزرگترین ستمی که در طول تاریخ موجودیت انسان بر روی زمین بر خداوند رفته و می‌رود، شرک ورزیدن به اوست (بویژ از سوی بیشتر شیعیان)؛ زیرا شرک نقطه اوج ناسپاسی نسبت به خداوند کریم و رحیمی است که همه گونه لطفی به انسان کرده است؛ ولی این انسان قدر نعمتهای او را ندانسته و به جای سپاسگزاری، ناسپاسی را پیشه خود کرده است!!

هنگامی که برای نوشتن مقاله ویژگیهای ذاتی انسان در قرآن، آیات مربوطه را گرداوری کردم، متوجه شدم سرامد ویژگیهای انسان در قرآن ناسپاسی اوست؛ در نتیجه این پاراگراف را نوشتم:

پس از گرداوری آیات قرآن، متوجّه شدم که تقریباً همگی آن‌ها، گویای ناسپاسی و ستمگری انسان نسبت به آفریدگار است؛ یعنی به گونه دوم ویژگیهای ذاتی انسان باز می‌گردد. در نتیجه ممکن است برای برخی این پرسش پیش آید که پس چرا خداوند دارنده این صفات را اینهمه نکوهش کرده و برخی را هم وعده عذاب داده، در حالی که خود خداوند این‌گونه و با این صفات، انسان را آفریده است؟!! پاسخ به این پرسش در فلسفه آفرینش انسان و ارسال رسل برای هدایت او نهفته است.

در اولین پاراگراف آن مقاله نیز آورده‌ام:

گونه دوم ویژگیهای ذاتی، نه تنها ربطی به خداگونگی انسان ندارد، بلکه بیشتر بوی ناسپاسی نسبت به خداوندی را می‌دهد که انسان را در بهترین کیفیت آفریده، و او را در دامن رحمت خود پرورانده است.