قوم لوت و شهرهای سودوم و گومورا
(عربی: لوط، انگلیسی: Lot)
در کودکی فیلمی زیر عنوان سودوم و گومورا که هالیوود ساخته بود را دیده بودم؛ ولی چیز زیادی از آن را به خاطر ندارم. اکنون آن فیلم سینمایی در یوتیوب وجود دارد. در این فیلم که طبق روایت تورات به تصویر درامده، و همان گونه که در قرآن نیز اشاره شده، هیچیک از همراهان لوت نبایستی به هنگام مهاجرت سحرگاهی روی خود را برگردانند. (و به سروصداهای ناشی از انفجارها که میشنوند توجه کنند)
در این فیلم میبینیم که زنی از همراهان لوت روی خود را برمیگرداند؛ و در همان لحظه گردوغبار ناشی از انفجارهای احتمالاً اتمی، هیکل این زن را فرا میگیرد؛ و لایه ضخیمی از ماده انفجاری (همچون رفتن در دستگاه قطران) هیکل او را میپوشاند و به شکل سنگ در میآید. حضرت لوت زمانی متوجه موضوع میشود، که کار از کار گذشته، و این رخداد، جلو چشمانش رخ میدهد.
خداوند کریم، این موضوع و بویژه معجزه ای را که در این رخداد تاریخی رخ داده، در آیات 31 تا 34 سوره عنکبوت و 31 تا 37 سوره ذاریات، به خوبی شرح داده است:
لَمَّا جَاءَتْ رُسُلُنَا إِبْرَاهِیمَ بِالْبُشْرَىٰ قَالُوا إِنَّا مُهْلِکُو أَهْلِ هَـٰذِهِ الْقَرْیَةِ ۖ إِنَّ أَهْلَهَا کَانُوا ظَالِمِینَ ﴿٣١﴾ قَالَ إِنَّ فِیهَا لُوطًا ۚ قَالُوا نَحْنُ أَعْلَمُ بِمَن فِیهَا ۖ لَنُنَجِّیَنَّهُ وَأَهْلَهُ إِلَّا امْرَأَتَهُ کَانَتْ مِنَ الْغَابِرِینَ ﴿٣٢﴾ وَلَمَّا أَن جَاءَتْ رُسُلُنَا لُوطًا سِیءَ بِهِمْ وَضَاقَ بِهِمْ ذَرْعًا وَقَالُوا لَا تَخَفْ وَلَا تَحْزَنْ ۖ إِنَّا مُنَجُّوکَ وَأَهْلَکَ إِلَّا امْرَأَتَکَ کَانَتْ مِنَ الْغَابِرِینَ ﴿٣٣﴾ إِنَّا مُنزِلُونَ عَلَىٰ أَهْلِ هَـٰذِهِ الْقَرْیَةِ رِجْزًا مِّنَ السَّمَاءِ بِمَا کَانُوا یَفْسُقُونَ ﴿٣٤﴾ وَلَقَد تَّرَکْنَا مِنْهَا آیَةً بَیِّنَةً لِّقَوْمٍ یَعْقِلُونَ ﴿٣٥﴾
ترجمه: هنگامی که فرستادگانمان با خبری نزد ابراهیم رفتند، گفتند ما هلاک کننده ایم اهل این آبادی را. همانا که اهل آن ستمگرند. (31) ابراهیم گفت ولی در آن آبادی لوط هست. آنان گفتند ما داناتریم به اینکه چه کسی در آن است. حتماً او و خانواده اش را نجات میدهیم مگر زنش را که از بازماندگان خواهد بود. (32) و هنگامی که فرستادگان ما به نزد لوط رفتند، لوط به آنان مشکوک شد و دستش به آنان نرسید. فرستادگان گفتند نترس و اندوهگین مباش ما تو و خانواده ات جز همسرت را نجات میدهیم. (33) ما فرومی فرستیم بر اهل این آبادی بلایی آسمانی به دلیل آنچه که فسق میکردند. (34) و به درستی که برجای گذاردیم از این رخداد، نشانه و معجزه ای آشکار، برای گروهی که (باستانشناسانی که در آثار برجای مانده از گذشتگان) میاندیشند. (35)
قَالَ فَمَا خَطْبُکُمْ أَیُّهَا الْمُرْسَلُونَ ﴿٣١﴾
[ابراهیم] گفت: ای فرستادگان! دنبال چه کار مهمی هستید؟ (۳۱)
قَالُوا إِنَّا أُرْسِلْنَا إِلَىٰ قَوْمٍ مُجْرِمِینَ ﴿٣٢﴾
گفتند: ما را به سوی مردمی گنهکار فرستاده اند؛ (۳۲)
لِنُرْسِلَ عَلَیْهِمْ حِجَارَةً مِنْ طِینٍ ﴿٣٣﴾
تا [بارانی] از سنگ گلین بر آنان بفرستیم؛ (۳۳)
[سنگی که] نزد پروردگارت برای تندروان نشانه گذاری شده است؛ (۳۴)
فَأَخْرَجْنَا مَنْ کَانَ فِیهَا مِنَ الْمُؤْمِنِینَ ﴿٣٥﴾
پس هرکه را از مؤمنان در آن (شهر) بود (پیش از رسیدن عذاب) بیرون بردیم؛ (۳۵)
در آنجا جز یک خانه از مسلمانان [که اهلش مطیع خدا بودند، نیافتیم.] (۳۶)
وَتَرَکْنَا فِیهَا آیَةً لِلَّذِینَ یَخَافُونَ الْعَذَابَ الْأَلِیمَ ﴿٣٧﴾
و در آن (شهر)، معجزه ای برای کسانی که از عذاب دردناک آخرت می ترسند، بر جای گذاشتیم.
به تازگی فیلم مستندی از حوالی شهر کرک در اردن و آثار قوم لوت باز هم زیر عنوان قومهای سودوم و گومورا تهیه شده، و تهیه کننده فیلم درباره همان زن سنگ شده که به صورت مجسمه در آن فیلم قدیمی آمده بود، و در این فیلم به صورت حقیقی نشان داده شده، نکتههایی را شرح میدهد.
با توجّه به این فیلمها، باستانشناسان میتوانند با پژوهشهای میدانی خود، به رمزورازهای این رخداد با توجه به آیات 34 سوره عنکبوت و 37 سوره ذاریات، و فیزیکدانان با بررسی آثار برجای مانده از انفجارهایی که رخ داده (موضوع آیات 35 عنکبوت و 33 ذاریات)، دستاوردهای علمی تازه ای داشته باشند.
در همین رابطه: همه چیز درباره پادماده کیهانی: https://www.academia.edu/11943555
کشف آثار رخداد تاریخی قوم لوت
سند زیر نیز نشان میدهد که تا پیش از سال 2000 میلادی، باستانشناسان از محل دقیق زندگی این قوم بیخبر بودهاند:
تیتر خبر: کشف مقام حضرت لوط
خبر: باستانشناسان اردنی، در یک طرح مشترک با موزه انگلیس و دولت یونان، مقام حضرت لوط را در خاک اردن کشف کردند.
به گزارش روز سه شنبه خبرگزاری اردنی پترا، این اثر تاریخی در منطقه غور صافی در حوالی شهر کرک، در فاصله یکصدوهفتاد کیلومتری از امّان پایتخت این کشور واقع شده است. بر اساس این گزارش، در این محل، مقام حضرت لوط بر روی نقشه برجسته شهر زغره در منطقه غور صافی نمایان است.
خبرگزاری پترا بدون اشاره به زمان کشف این اثر، افزود:
مقام حضرت لوط در محوطه ای متشکل از بناهایی مستطیلی و در سراشیبی کوههای اطراف شهر کرک قرار دارد. بر اساس این گزارش، در دو طرف این منطقه صخره هایی تیره رنگ (بازالتی) و غارهایی که در آن زمان معروف به النساء بوده، وجود دارد. در میان محوّطه معبدهایی با سه محراب بنا شدهاند که با سنگفرشهایی معروف به بوقلمون منقّش شده اند. در این سنگفرشها، اشکال هندسی، نمونههایی از گیاهان، پرندگان، و جانوران نقش بسته است؛ که تاریخ آنها به شش قرن پیش از میلاد باز میگردد. گفته میشود غارهای اطراف که در نقشه نیز به صورت برجسته مشخص شده، همان محل پناهگاه حضرت لوط و دخترش است که در تورات به آن اشاره شده است». نقل از روزنامه جمهوری اسلامی مورخ هشتم آذر 1380
نگارش: اسفند 1402
ویرایش: آذر 1403
احمد شمّاع زاده