برهان نظم حاکم بر کیهان

  

برهان نظم حاکم بر کیهان

یکی از مباحثی که خداباوران از دیرباز در موضوع خداشناسی مطرح کرده‌اند، و کتاب‌ها و مقالات بسیاری پیرامون آن نوشته شده، برهان نظم حاکم بر کیهان است. چون نگارنده علاقه‌ای به تکرار کارهایی که از سوی اندیشمندان صورت گرفته ندارم، تاکنون نیازی به نوشتن مطلبی در این باره نمی‌دیدم. به تازگی دوستی در محیط مجازی که گویا با دانشجویان سروکار دارد برای من نوشت این روزها ذهنم درگیر نظم کیهانی موجود در قرآن، به منظور اثبات برای دانشجویان است، پاسخی مختصر به وی دادم و از موضوع درگذشتم، ولی این موضوع ذهن مرا درگیر خود کرد و گفتم هرچند این مباحث بسیار قدیمی است؛ ولی اکنون که این شخص با آن دست به گریبان است؛ و ظاهراً جوانان امروزی به قدمای لاادریون (خداناباورانی که می‌گفتند نمی‌دانیم و چون نمی‌دانیم باور نداریم.) بازگشته‌اند، جایز نیست نگارنده با توجّه به پیشرفت دانش، چیزی دربارۀ آن ننویسد.

برهان نظم در نگاه من:

- هر چیزی که وجود دارد، باید نظمی بر آن حاکم باشد تا به دید ما بیاید؛ و در نظر ما به عنوان یک موجود تلقّی شود.

- هر چه را که ما موجود تلقّی کنیم و به وجود آن شک نداشته باشیم، یک سیستم است.

- هر سیستمی تا زمانی که خللی در آن به وجود نیامده باشد، به روند خود و به وظایف خود در چرخه طبیعت و کیهان، ادامه خواهد دهد؛ ولی هرگاه خللی بر آن وارد شود، باید به فوریت آن کاستی پر شود.

- هرگاه به این جای خالی توجه نشود، آن نابسامانی بزرگ‌تر می‌شود تا جایی که دیگر نشود آن را رفع، و یا اصلاح و ترمیم کرد.

- هنگامی که سیستم بدین حالت رسید، از هم فرو می‌پاشد، و از میان خواهد رفت.

- با توجه به این اصول، هرچه را که وجودش را می‌پذیریم، با استحکامی خدادادی منظم است؛ و چون هر نظمی، ناظمی را می‌طلبد، به ناظم موجودات که خداوند متعال است، پی می‌بریم.

- وجود هر موجودی، دلیلی است بر آگاهی یافتن از آفریننده آن، و نیازی به اثبات ندارد.

***

- یک سلول تکیاخته نیز سیستمی منطم است که وجودش را پذیرفته‌ایم.

- یک کرم، که ساده‌ترین موجود قابل دیدن با چشم غیرمسلح است، دارای سیستمی منظم است.

- بدن انسان، سیستم کاملی است؛ که هرگاه کمترین کژی و کاستی در نظم آن به وجود آید، بیمار می‌شویم و اگر درمان نشویم، سیستم بدن ما از هم فرو می‌پاشد؛ و می‌میریم.

- از آنجا که هیچ چیزی به خودی خود به وجود نمی‌آید، و اگر کسی قائل به آن باشد، نشانه سفاهت عقل اوست، پس آفریننده این نظم، همان کسی است که آن را آفریده، سپس آن را منظم کرده و آراسته است تا به دید ما بیاید.

- آفریده، پس از تسویه، یعنی منظم و آراسته شدن، به عنوان یک موجود در نظر گرفته می‌شود؛ و خداوند در بسیاری از آیات قرآن با واژه تسویه، به عنوان یکی از مراحل آفرینش آورده است.

- کیهان نیز یک سیستم به هم پیوسته و در هم تنیده است.

اگر یک آجر را از یک بنا دراوریم یک فرجه (جای خالی) در آن ایجاد کرده‌ایم. یک آجر ممکن است ضربه چندانی به فروپاشی بنا وارد نسازد؛ یا آن را ترمیم می‌کنند و یا با گذشت زمان، جای آن یک آجر پر می‌شود؛ ولی هنگامی که آن یک آجر، دو آجر شد، در صورتی که جای ترمیم و بازسازی بنا (سیستم) وجود دارد، قابل اصلاح است؛ ولی هرگاه روند کاسته شدنها ادامه یافت، سیستم دیگر قابل اصلاح و بازسازی نخواهد بود و از هم فروخواهد پاشید و بنا فرو خواهد ریخت.

خداوند پیرامون ساختار کیهان می‌فرماید و ما لها من فروج یعنی هیچ خللی در آن وجود ندارد و همه جای سیستم کیهانی پر، و پیمانه پر است. بنیناها و زیّناها و ما لها من فروج (ق: 6)

کیهان را بنیان نهادیم، و آن را آراستیم (از هیچ چیز نیک در آن فروگذار نکردیم.) و هیچ گونه خلل یا جای خالی در آن وجود ندارد (و آن را به نظم کامل درآورده‌ایم.).

تا زمانی که رستاخیز آغاز شود، بنیان کیهان، به همین صورت، محکم و استوار ادامه خواهد داشت، و تنها در آن هنگامه است که اولین خللها به دست توانای خداوند در آن رسوخ خواهد کرد.

این فروپاشی از منظومه شمسی آغاز خواهدشد و تا آنجا که خدا بخواهد در بخشهای دیگر کیهان ادامه خواهد داشت. در این زمینه:

رستاخیز چگونه آغاز می‌شود؟: https://www.academia.edu/12376486

اردی‌بهشت 1404

احمد شمّاع زاده