خوابگاه اصحاب کهف کجاست؟ غار «پترا» یا غار «طرسوس»؟

خوابگاه اصحاب کهف کجاست؟

غار «پترا» یا غار «طرسوس»؟

فرزانه ابراهیم زاده

سخن نخست:

قرآن، کتاب اندیشه، کتاب شگفتیها، کتاب آفرینش و آفریدگان، و کتاب تشریع هستی است.

برخی سوره‌هایش نماد و نمونه‌ای از کل قرآن هستند؛ پر از شگفتیها، همچون حمد، مدّثّر، و کهف.

سوره کهف، گذشته از این قصه آموزنده و زیبا، قصه های شگفتی آفرینی همچون موسی و خضر، ذوالقرنین، و باغدار کافر، را نیز در بر دارد!

امّا در درون قصه اصحاب کهف به تنهایی نیز شگفتیهایی نهفته است که تا کنون برخی کسان، برخی نکته‌های اعجاب و اعجاز برانگیز آن را آشکار کرده‌اند؛ از جمله:

یک- دکتر محمدمهدی اصفهانی استاد دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه تهران، از آیه یازده، (فضربنا علی آذانهم فی‌الکهف سنین عدداً) رابطه میان لاله گوش و ژن را کشف کرده است.

دو- نگارنده از آیه 25 (ولبثوا فی کهفهم ثلاث مآته سنین وازدادوا تسعا)، اعجازی ریاضی فیزیک از قرآن را کشف کرده‌ام.

سه- و در اینجا، خانم فرزانه ابراهیم زاده پیرامون جای غاری که اصحاب کهف در آن به خواب سیصد ساله فرورفتند، با بهره گیری از تفسیر المیزان پیرامون آیه 17 (و تری الشّمس اذا طلعت تزاور عن کهفهم ذات الیمین و اذا غربت تقرضهم ذات الشّمال)، اعجاز دیگری از قرآن را رونمایی کرده است.

*****

سال گذشته برای سفری تحقیقاتی و توریستی به کشور اردن رفتم؛ مانند هر توریست دیگری که به این سرزمین عرب زبان سفر می‌کند. سری به شهر تاریخی و باستانی پترا زدم. شهری سنگی و خارق‌العاده‌ای که در میان کوههای سرخ رنگ قرار دارد! آنچه در آنجا برای من جالب بود، دیدن محلی بود که بر اساس نوشته‌های کتاب‌های مقدس (تورات و قرآن) خوابگاه سیصد ساله مردانی است که ما آن‌ها را به عنوان اصحاب کهف یا یاران غار می شناسیم. داستانی که در ادبیات و تفکر دینی مسلمانان و سایر ادبیات جهان، به داستان شش جوان یکتاپرست و سگشان شهرت یافته است؛ که به دلیل اینکه نمی‌توانستند دین خود را در زمان فرمانروایی به نام دقیانوس آشکار کنند، به غاری پناه برده و به مدت سیصد سال به خوابی عمیق فرو رفتند.

در این سالها به جز اردن، ترکیه نیز با ارائه مدارکی اعلام کرده است که محل وقوع این رخداد، بخشی از این کشور، در نزدیکی شهر طرسوس است. بر اساس گزارشی که خبرگزاری جمهوری اسلامی با استناد به منابع ترک زبان منتشر کرده است، این غار در چهارده کیلومتری شمال غربی شهر طرسوس در جنوب ترکیه، در کنار مقبره ای منتسب به حضرت دانیال نبی^* قرار دارد.

اینکه تاکنون مدیران برخی کشورها خوابگاه اصحاب کهف را به کشور خود نسبت داده اند، نشان از اهمیت این موضوع دارد؛ اما به نظر می‌رسد بخشی از این موضوع به بازده اقتصادی چنین مکانهایی در کشورهای مختلف باز می‌گردد؛ کاری که کشور ترکیه در میان دیگر کشورها، ید طولایی دارد. در سالهای اخیر، ادعاهایی توسط کشور ترکیه برای انتساب برخی از مشاهیر از جمله مولانا به عنوان شاعر ترک! مطرح شده که وی حتّا یک بیت شعر به زبان ترکی نسروده است!

اعلام وجود غار اصحاب کهف در ترکیه نیز، یکی دیگر از این ادعاهای تاریخی است؛ و از این راه توانسته است توریست بسیاری را به سوی خود بکشاند؛ اما شواهد و قرائن تاریخی و آیات قرآن، ثابت می‌کنند که محل وقوع رخداد اصحاب کهف برخلاف ادعای کشور ترکیه، در این محل نبوده است.

توضیح آنکه:

علامه طباطبائی در تفسیر آیه 17 سوره کهف، تأکید دارد که «بر اساس کلام الهی، شعاع خورشید به هنگام طلوع، بر جانب راست غار می‌تابیده، و به هنگام غروب بر جانب چپ غار».

لازمه چنین تابشی این است که غار و ورودی آن، در جنوب غربی واقع شده باشد، تا آفتاب در طول روز بر آن بتابد (همچون آپارتمانهایی که در ضلع جنوب غربی یک ساختمان واقع شده باشند.)، که این ویژگی در مورد غار پترا که در دامنه جنوبی کوه واقع شده و دو طرف راست و چپ آن باز است، صدق می کند! و آفتاب در طول روز بر آن می‌تابد و به دلیل قرار گرفتن در ارتفاع، می‌شود کاملاً از آنجا طلوع و غروب خورشید را دید. و این در حالی است که غار طرسوس چنین موقعیتی را ندارد، و آفتاب به راحتی به درون آن نمی تابد.

از سوی دیگر در درون غار پترا، چند مقبره گونه وجود دارد؛ و روی دیوارهای غار، خطّاطیها و نقشهایی به زبان یونانی قدیم نقش بسته است؛ که نشانگر عهد دقیانوس است؛ و در میان آن‌ها تصویر سگی را می‌توان دید که نشانه سگ اصحاب کهف است که به رنگ قرمز نقاشی شده است.

منبع: روزنامه سرمایه، مورخ 26 مرداد 1388

ویرایش علمی و فنّی و بازنویسی: احمد شمّاع زاده

به تاریخ نهم فروردین 1403

*عجب! ترکها مقبره دانیال نبی را هم به نام خود مصادره کرده‌اند! پس در شوش دانیال ایران چه کسی دفن شده؟!

لینک شش پژوهشی که در آغاز مقاله به گونه‌ای از آن‌ها یاد شد:

• کورش بزرگ و هماوردی دیگر از قرآن سترگ: https://www.academia.edu/29415360

• معجزه ریاضی فیزیک دیگری از قرآن: https://www.academia.edu/6794860

• خصر پیامبر، نماد روح حاکم بر قرآن:https://www.academia.edu/85876304

• مدلهای ریاضی به کار رفته در قرآن: https://www.academia.edu/84983975

• نسبت الهی (Golden Ratio): https://www.academia.edu/9826312

• آذان الانعام یا ژنها: https://www.academia.edu/7503159