هستی شناسی در مکتب قرآن

قرآن دفتر هستی نظری است که به هستی واقعی میپردازد. هدف آن است تا بدانیم در این دفتر چه خوراکهایی برای ذهن ما تهیه شده که تاکنون از آن غافل بواه ایم.

هستی شناسی در مکتب قرآن

قرآن دفتر هستی نظری است که به هستی واقعی میپردازد. هدف آن است تا بدانیم در این دفتر چه خوراکهایی برای ذهن ما تهیه شده که تاکنون از آن غافل بواه ایم.

علم بهتر است یا ثروت؟ از منظری دیگر


علم بهتر است یا ثروت؟ از منظری دیگر


تقریبا همه ایرانیان این موضوع انشاء دوره دبستان را به یاد میآورند. بیشتر دانش آموزان در مزایای داشتن علم و برتری آن بر داشتن ثروت از قول خودشان و یا والدینشان مینوشتند تا بلکه نمره بهتری بگیرند. برخی هم در مزایای داشتن ثروت و اینکه اگر ثروت داشته باشی میتوانی بهتر کسب علم کنی مینوشتند. تا اینجای موضوع را همه میدانند. آموزگاران هم چیزی فراتر از آن نمیگفتند. یا بهتر است بگوییم چیز زیادی در چنته نداشتند که بگویند.

به نظر میرسد اکنون زمان آن فرارسیده باشد که این موضوع را از دیدگاه اجتماعی و بزرگسالانه بررسی کنیم:

از دیدگاه اجتماعی این موضوع به این سادگی هم نیست. اصولا این پرسش تا اندازه ای بی معنا و مفهوم است. زیرا برای کاربری هر چیزی در آغاز باید بدانیم آن چیز چیست؟ شناخت هر چیزی مقدم بر کاربرد آن و پیشنیاز آن است. پس در آغاز باید بپرسیم علم و ثروت چیستند؟ هدفند یا وسیله؟ خوبند یا بد؟ تا بدانیم کدامیک بهتر است.

اگر وسیله باشند خوب و بد ندارند که به و بهتر داشته باشند. وسیله واسطه عمل است و بستگی به آن دارد که از یک وسیله چگونه در جهت خوب یا بد بهره برداری کنیم. از سوی دیگر نظر انسانها با فرهنگها و ادیان مختلف پیرامون وسیله یا هدف بودن دانش و دارایی متفاوت است:

یک- دانش و دارایی هم میتوانند وسیله باشند و هم هدفی واسطه ای. برای مثال کسب دانش برای یک جوان ممکن است هدف باشد ولی هدفی واسطه ای تا پس از رسیدن به آن و گذراندن مدارج علمی در جهت هدف نهایی خود گام بردارد.

 دو- برخی دیگر این دو را هدف میدانند و برای رسیدن به آنها میکوشند. دانش برای دانش. هنر برای هنر. ثروت برای ثروت. ثروتها روی ثروتها انباشته میشود ولی هیچگاه مستقیماً در جهت رفاه دیگر آدمیان به کار نمیرود. بسیاری سرمایه داران در کشورهای سرمایه داری و مادیگرا چنین اند. این انسانها ممکن است کم هم نباشند.

سه- برخی دیگر ممکن است آنها را برای رسیدن به هدفهای خود وسیله قرار دهند. در میان این دسته نیز ممکن است کسانی باشند که هدفشان الهی باشد و برخی دیگر هدفهای مادیگرایانه در سر داشته باشند. این موضوع بستگی به دیدگاه و جهان بینی اشخاص و فلسفه زندگی آنان دارد و اینکه از چه دین و آیین و مکتب و مرامی پیروی کنند.

بررسی این بحث از نظر دیگر عقاید و ادیان را به کنار مینهیم و به سراغ جامعه مسلمان خود میرویم بلکه نوعی روشنگری داشته باشیم:

در نگاه اسلام دانش و ثروت از یک سو و مقام و قدرت از سوی دیگر همه ابزار و وسیله اند و هیچیک هدف نیستند. اگر وسیله را هدف قراردهی یقینا به بیراهه خواهی رفت.

در جامعه اسلامی حقیقی که جز در صدر اسلام تاکنون واقعیت نیافته هدفها دو نوعند: هدف واسطه ای و هدف غائی(نهایی).

هدف واسطه ای عمارت الارض یا آبادنی زمین است. آبادانی زمین نیز به دو روش امکانپذیر است.

الف- آبادانی طبیعت که هرگونه کاری از کاشتن یک نهال گرفته تا حفاظت از جنگلها را شامل میشود و آبادانی صنعتی که از بنای یک ساختمان گرفته تا ایجاد سدها و کارخانه های عظیم و پراهمیت تولیدی را دربرمیگیرد و همگی اینها نماد فرهنگ مادی جامعه اند.

ب- آبادانی مدنی زمین یا آبادانی جامعه که از راه ایجاد نهادهای استوار مدنی و با مدیریت درست میسر میگردد که همگی نماد فرهنگ معنوی جامعه اند.

نتیجه عمارت ارض که هدفی واسطه ای است راهبرد درست خانواده سپس  جامعه مدنی و در نهایت جامعه انسانی به سوی هدف نهایی است.

به همین دلیل کسی که با این هدف واسطه ای از در مخالفت براِید و به جای آبادانی زمین در زمین فساد کند. یعنی به حرث(کشاورزی - طبیعت) و نسل(آدمیان - جامعه) زیان وارد سازد یا از بین ببرد. زمین را آلوده و خونریزی کند(چنانکه قابیل کرد) جزء قابیلیان است و مفسد فی الارض خوانده شده و مهدورالدم است یعنی جانش بی ارزش است زیرا وجودش موجب فساد و تباهی جامعه انسانی میشود.

بنابراین موضوع مفسد فی الارض یک برواژه سیاسی نیست که برای مخالفین حکومتی به کار رود بلکه زمانی واقعیت و مصداق مییابد که عملکرد شخص یا گروهی از مردم در بخشی از جامعه انسانی فساد ایجاد کند. مانند گروههای بین المللی مواد مخدر.

هدف نهایی:

هدف نهایی در دین مبین اسلام بر مبنای آیه ما خلقت الجن و الانس الا لیعبدون پرستش خداوند کریم است و برپایی آخرت یعنی حشر و نشر و کتاب و میزان همه برای برقراری این هدف نهایی است.

به جهان خرم از آنم که جهان خرم ازوست

عاشقم بر همه عالم که همه عالم ازوست

9/4/92 – احمد شماع زاده

نماهنگ هستی بر مبنای قرآن

نماهنگ هستی

انا لله


به جهان خرم از آنم که جهان خرم ازوست


در ازل پرتو حسنت ز تجلی دم زد

عشق پیدا شد و آتش به همه عالم زد


(انی کنت کنزا مخفیا فاحببت ان اعرف فخلقت الخلق)

 

آغاز آفرینش با ظهور و انفطار ذره خداوندی


بسم الله الذی خلق النور من النور

 و

پیدایش عرش بی سامان و ناپایدار

وکان عرشه علی الماء

عرش از شدت انفطار و ناپایداری همچون خانه ای بر آب بود

 

 

شکل گیری سیستم کیهانی


آفرینش حلزون کیهانی با هفت لایه در شش مرحله و سامان یافتن عرش


خلق السماوات والارض و ما بینهما فی سته ایام ثم استوی علی العرش ...فقضیهن سبع سماوات فی یومین و اوحی فی کل سماء امرها

و

پیدایش سیستم کیهانی

 

شکل گیری سیستم حیاتی

فروفرستادن آب و مایه های زندگی از فضای کیهانی بر زمین و پیدایش تکیاختگان آغازین


و انزلنا من السماء ماء بقدر فاسکناه فی الارض...

و جعلنا من الماء کل شیء حی

و

پیدایش سیستم حیاتی

 

تکامل سیستم حیاتی و پیدایش گونه های مختلف جانداران

والله خلق کل دابه من ماء...

و من آیاته خلق السماوات والارض و ما بث فیها من دابه

پیدایش کاملترین انسان نما (انسان نئاندرتال)

آفرینش جن(هموساپینها) از حرارت(انرژی)

والجان خلقناه من قبل من ناراسموم

جن

 

آفرینش بشراز گل(ماده)

انی خالق بشر من طین

بشر(کالبد)

 

تکامل کالبد- آراستن و پیراستن کالبد- دمیدن روح الهی در کالبد تکامل یافته و تسویه شده- سجده فرشتگان

بدأ خلق الانسان من طین ثم جعل نسله من سلاله من ماء مهین ثم سواه و نفخ فیه من روحه... فاذا سویته و نفخت فیه من روحی فقعوا له ساجدین

آدم

(با دو بازوی:)

دانش                                                            ایمان

******

هرچند طرح شماتیک رایانه ای نماهنگ هستی تا همینجا هم کمبودهای بسیاری دارد ولی در این مرحله این طرح از سادگی به پیچیدگی میرود و از نظر طراحی با مشکلهای زیادی روبه رو هستم که نمیتوانم حتا به همین صورت ادامه دهم. زیرا دو بازوی دانش و ایمان انسان با کنش واکنشها و تأثیر و تأثرهایی که بر یکدیگر و بر انسان و جامعه او دارند به ترتیب فرهنگ مادی و فرهنگ معنوی انسان را شکل میدهند که منجر به شکل گیری سیستم مدنی میشود. کارکرد درست سیستم مدنی انسان را متمدن میسازد.

طراحی دستی این طرح موجود است و به نظر میرسد تنها کسی که طراحی کامپیوتری حرفه اش باشد میتواند طرح شماتیک رایانه ای نماهنگ هستی را اجراکند.

احمد شماع زاده

*******
سیستم مدنی

 

تکامل سیستم مدنی:

تمدن

عاشقم بر همه عالم که همه عالم ازوست

و انا الیه راجعون

 


روشنگری:

بخشهای کیهانشانسی و انسانشناسی نماهنگ هستی در کتاب هستی شناسی در مکتب قرآن نگارش شده که همه گفتارها و مباحث آن کتاب در محیط وب به طور پراکنده موجود است. دو گفتار مهبانگ در قرآن و شکل کیهان در قرآن از بخش کیهانشناسی و دو گفتار جایگاه جنّیان و آدمیان در سیر تکاملی انسان و جن موجودی که از نو باید شناخت از بخش انسانشناسی مهمترین گفتارهای آن کتاب در ارتباط مستقیم با این طرح هستند.

بخش آخر این طرح زیر عنوان اصول مدنیت نگاشته شده که در محیط وب موجود است. تنها بخشی از این طرح که نگارش نشده بخشی است که به شماتیک کردن آن نیز موفق نشده ام و دارای پیچیدگیهای زیادی است که مبحثی جامعه شناختی است و به شکلگیری سیستم مدنی منتهی میشود.

 

احمد شماع زاده